Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn viết đúng chính tả cho học sinh dân tộc thiểu số Lớp 4

 Đề tài: Một số biện pháp rèn viết đúng chính tả cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 4
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 I. MỞ ĐẦU
 1. Đặt vấn đề 
 Trong xã hội hiện nay, tuy có nhiều phương tiện đánh chữ, in ấn hiện đại, 
nhưng từ xưa cha ông ta đã có câu “ Nét chữ - Nết người” những câu nói ấy vẫn 
còn nguyên giá trị. Bởi viết chữ cẩn thận, viết đúng, viết đẹp không chỉ thể hiện 
được đức tính cẩn thận, óc thẩm mĩ của người viết mà còn thể hiện thái độ yêu quý 
tiếng Việt, chữ viết của tiếng Việt, tôn trọng bản thân và tôn trọng người đọc.
 Chính vì vậy, trong chương trình Tiểu học, phân môn Chính tả (thuộc môn 
Tiếng Việt) có vị trí rất quan trọng. Bởi vì, giai đoạn Tiểu học là giai đoạn then 
chốt trong quá trình hình thành kỹ năng viết chính tả và góp phần hoàn thiện nhân 
cách học sinh. Tuy nhiên, trong một đất nước thống nhất, cùng chung một ngôn 
ngữ thì bao giờ cũng có nhiều phương ngôn khác nhau với những cách phát âm 
khác nhau dựa trên một cơ sở chính tả chung. Điều này dẫn đến những lỗi chính tả 
đặc trưng cho từng khu vực.
 Trong những năm vừa qua chất lượng dạy học phân môn chính tả ở trường 
Tiểu học Y Ngông đã đạt được kết quả đáng khích lệ. Phong trào viết chữ đẹp 
được đa số học sinh tích cực hưởng ứng. Tuy nhiên, đối tượng học sinh là chủ yếu 
con em đồng bào dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn. Bố mẹ chưa thực sự 
quan tâm đến việc học tập của các em. Trong giao tiếp các em chủ yếu nói bằng 
ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ, tiếng Việt là ngôn ngữ thứ hai. Vì vậy việc nắm bắt luật viết 
chính tả còn những hạn chế nhất định dẫn đến các em thường viết sai chính tả. Vậy 
làm thế nào tiếp tục nâng cao chất lượng dạy học môn chính tả trong nhà trường đó 
là lý do tôi chọn đề tài. “Một số biện pháp rèn viết đúng chính tả cho học sinh dân 
tộc thiểu số lớp 4.”
 2. Mục đích nghiên cứu
 Nghiên cứu, lựa chọn một số biện pháp dạy học phù hợp nhằm nâng cao chất 
lượng dạy và học phân môn chính tả lớp 4.
 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------1
 Người thực hiện : Nguyễn Thị Hoa – GV trường Tiểu học Y Ngông Đề tài: Một số biện pháp rèn viết đúng chính tả cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 4
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
em viết chính tả vẫn còn hạn chế. Dẫn đến chất lượng dạy học của lớp nói riêng và 
chất lượng của đơn vị nói chung. Đó chính là nguyên nhân các em viết chưa tốt 
trong phân môn chính tả.
 Để giúp các em khắc phục những lỗi chính tả đó đòi hỏi giáo viên cần phải 
tìm tòi để đưa ra những giải pháp, biện pháp dạy học phù hợp với từng đối tượng 
học sinh ; giúp cho các em khắc phục được những lỗi chính tả thường gặp 
 2. Thực trạng vấn đề
 Trường tiểu học Y Ngông đóng trên địa bàn xã Dur Kmăl là trường học vùng sâu, 
xùng xa có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn. Đa số các em là con em đồng bào 
dân tộc thiểu số chiếm 98%. Học sinh khối lớp 4 của trường những năm trước đã 
nắm được những kiến thức kĩ năng cơ bản của môn học. Tuy nhiên, trong việc học 
phân môn chính tả các em ngày càng có những bước chuyển biến tiến bộ rõ rệt như 
một số phong trào hội thi viết chữ đẹp các cấp.
Việc khắc phục những hạn chế viết chính tả của các em những năm trước đây, hầu 
hết các thầy cô giáo đã làm và đạt được những kết quả khá tốt. Một số giáo viên đã 
áp dụng đưa ra được một số giải pháp, biện pháp mang lại hiệu quả cao trong công 
tác dạy học. Đa số các em có thức vươn lên trong học tập ngày càng cao bởi các 
em yêu thích môn học và tự rèn luyện chữ viết cho bản thân. Bên cạnh đó một số 
biện pháp, giải pháp chưa phù hợp với đối tượng học sinh. Kĩ năng viết chính tả 
của các em vẫn còn những hạn chế nhất định. 
 Đối tượng học sinh không đồng đều ảnh hưởng không nhỏ đến việc dạy học, 
cũng như việc áp dụng một số phương pháp hình thức tổ chức dạy học rèn chữ viết 
cho các em đạt kết quả chưa cao. Môi trường giao tiếp của các em chủ yếu là tiếng 
mẹ đẻ, vì vậy kĩ năng nói và viết tiếng Việt còn hạn chế. Đa số học sinh là con em 
đồng bào dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn; đi học chưa chuyên cần. Cha mẹ 
các em chưa thực sự quan tâm đến việc học tập của con em mình. Tiếng Việt là 
ngôn ngữ thứ hai, môi trường giao tiếp tiếng Việt của các em còn nhiều hạn chế sẽ 
ảnh hưởng không nhỏ đến việc nâng cao chất lượng dạy học. Khi viết bài các em 
 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------3
 Người thực hiện : Nguyễn Thị Hoa – GV trường Tiểu học Y Ngông Đề tài: Một số biện pháp rèn viết đúng chính tả cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 4
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
viết đúng chính tả, hiểu rõ một số từ ngữ phổ thông tiếng Việt...Giúp cho các em 
thấy được lỗi sai của mình để tự biết cách điều chỉnh lỗi sai trong khi viết.
 Việc nâng cao chất lượng trong phân môn chính tả đối với đối tượng học 
sinh trong lớp. Nhằm phát huy những mặt đã đạt được từ năm học trước, đồng thời 
khắc phục những hạn chế về việc học thực tiễn của các em trong lớp. Người giáo 
viên cần phải trao đổi ngay những tuần đầu tiên của năm học với giáo viên chủ 
nhiệm năm học trước. Tìm hiểu những thông tin cơ bản về từng em mà giáo viên 
trước phản hồi để làm căn cứ cho năm học tiếp theo. Từ thực tế trên giáo viên đã 
tiến hành khảo sát phân loại các lỗi sai mà học sinh thường mắc phải. Để xây dựng 
kế hoạch dạy học sao cho phù hợp với từng loại lỗi các em thường mắc phải và 
đưa ra biện pháp giảng dạy tốt nhất. Thống kê cụ thể một số lỗi cơ bản mà học sinh 
thường mắc của lớp 4C năm học 2016- 2017 và lớp 4A trường Tiểu học Y Ngông 
năm học 2017- 2018. Thông qua khảo sát giáo viên lựa chọn những phương pháp 
phù hợp nhất để giúp học sinh khắc phục những lỗi viết hàng ngày của các em.
 Qua việc khảo sát giáo viên đã nắm được một số lỗi sai cơ bản đối với học 
sinh dân tộc thiểu số đó là: Sai chủ yếu về viết thiếu dấu thanh
 Ví dụ: Nghe viết bài “ Khuất phục tên cướp biển” sau khi học sinh viết xong 
câu văn “ Trông bac sĩ luc nay vơi ga kia thât khac nhau môt trơi môt vưc” kết quả 
viết thiếu dấu thanh rất là nhiều hầu hết cả lớp viết thiếu dấu thanh. Đó chính là lỗi 
viết sai nhiều nhất đối với học sinh dân tộc thiểu số. Ngoài ra các em còn viết sai 
lỗi viết chính tả như viết sai phụ âm đầu, âm cuối.
 Ví dụ: Nghe viết bài “ Thắng biển” học sinh viết các câu văn “ Dó đã bắc đầu 
mạnh. Dó lên, nước biển càng rữ.” 
 Hoặc khi viết còn viết sai danh từ riêng, danh từ chung như khi viết tên riêng 
của một số địa danh, tên riêng của một số anh hùng các em thường không viết hoa.
Nguyên nhân các em thường mắc về lỗi viết thiếu dấu thanh là do các em còn 
mang âm hưởng chữ viết tiếng Ê- đê viết không có dấu. Cách phát âm thiếu dấu 
thanh dẫn đến người nghe hiểu sai về từ ngữ tiếng Việt. Trong khi viết bài các em 
 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------5
 Người thực hiện : Nguyễn Thị Hoa – GV trường Tiểu học Y Ngông Đề tài: Một số biện pháp rèn viết đúng chính tả cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 4
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 Hướng dẫn các em nắm được quy tắc viết chính tả trong môn học là rất quan 
trọng. Bước đầu hình thành cho các em những kĩ năng cơ bản khi viết bài. Có nắm 
được quy tắc viết chính tả thì mới giúp cho các em hạn chế những lỗi sai mà các 
em thường mắc phải. Trong dạy học người giáo viên phải kết hợp lồng ghép giúp 
đỡ các em nhớ được quy tắc viết giữa các phụ âm đầu thường kết hợp với những 
âm nào để tạo thành tiếng. Nếu chưa nắm vững quy tắc chính tả cũng là một trong 
những nguyên nhân cơ bản dẫn đến viết sai chính tả. Trong khối lớp 4 các em mắc 
lỗi chủ yếu là do chưa nắm vững quy tắc viết các con chữ thường gặp
 Để giúp cho các em viết đúng chính tả là cả một quá trình lâu dài. Thông 
thường các em đọc như thế nào thì viết như thế đó. Vậy làm cách nào để cho các 
em viết đúng. Trước hết giáo viên cần giúp cho các em nắm được qui tắc viết 
chính tả. 
 Trong tiếng việt vốn từ ngữ rất đa dạng và phong phú, bởi vậy nếu chỉ cần viết 
sai phụ âm đầu thì nghĩa của từ đó làm cho người đọc cũng rất khó hiểu. Vì thế 
việc rèn viết đúng là một việc làm của người giáo viên ai cũng mong đợi điều đó. 
Tuy nhiên trong thực tế đối với việc rèn viết đúng chính tả cho học sinh đồng bào 
dân tộc thiểu số. Giáo viên cần phải lựa chọn những biện pháp tối ưu nhất có thể 
giúp học sinh khắc phục những lỗi mà các em thường mắc phải như viết lẫn lộn âm 
đầu và âm cuối..
 Nguyên nhân các em chưa nắm chắc qui tắc viết chính tả bởi vì có một số 
âm đầu đọc thì giống nhau, nhưng khi viết kết hợp với âm khác thì cách viết lại 
khác nhau. Đối với học sinh dân tộc thiểu số việc điền sai âm l và âm n chỉ chiếm 
một số ít. Khi các em viết bài thường hay lẫn lộn giữa âm c với âm k, vì thế mà 
dẫn đến viết sai. Trường hợp này giáo viên cần đưa ra những tiếng có phụ âm c 
luôn đi với âm nào hoặc những tiếng có phụ âm k thường đi kèm với âm nào để 
học sinh dễ dàng nhận biết quy tắc và cách viết của hai con chữ này.
 o, ô, ơ
 Âm c a , ă, â Âm k ê, i
 u.ư 
 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------7
 Người thực hiện : Nguyễn Thị Hoa – GV trường Tiểu học Y Ngông Đề tài: Một số biện pháp rèn viết đúng chính tả cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 4
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 Cựa thân từ thuở mới l.chín mười.
 TỐ HỮU
 Hình thức chơi: Chia thành các nhóm mỗi nhóm số lượng học sinh bằng 
nhau. Giáo viên đưa ra luật chơi, cách chơi cụ thể để cho các em nắm được sau đó 
mới tiến hành chơi,. Khi chơi thi đua giữa các nhóm, nhóm nào chơi nhanh và điền 
đúng là nhóm đó thắng cuộc. Sau mỗi cuộc chơi cần đánh giá kết quả chơi và 
những hạn chế trong trò chơi để cho các em khắc phục sau mỗi lần chơi khác. Yêu 
cầu học sinh đọc lại câu văn hoặc khổ thơ sau khi đã điền để giúp cho các em hiểu 
nghĩa trọn vẹn của câu văn, khổ thơ. 
 Trò chơi không những chỉ đem lại cho các em một cách chơi thích thú mà 
còn giúp cho các em nắm vững cách viết tiếng từ ngữ phổ thông chính xác. Thông 
qua trò chơi còn bồi dưỡng cho các em một kĩ năng giao tiếp, kĩ năng phán đoán, 
hình thành cho các em óc tò mò linh hoạt sáng tạo, có được sự tự tin trong học tập. 
 Việc củng cố các quy tắc chính tả được tiến hành theo nhiều hình thức khác 
nhau. Như (kiểm tra bài cũ, qua các bài tập âm vần trong sách giáo khoa; trong các 
tiết ôn luyện chính tả...), và phải được củng cố thường xuyên. Bên cạnh đó, đối với 
những học sinh có khả năng ghi nhớ thấp. Cần khuyến khích các em ghi vào sổ tay 
các quy tắc chính tả, lỗi chính tả các em thường mắc phải và cách sửa lỗi. Khi các
em đã nhớ các qui tắc viết chính tả thì khi viết bài sẽ hạn chế việc mắc lỗi. Từ đó
các em cảm thấy tự tin hơn khi viết một bài viết.
 3.2.2. Giúp học sinh hiểu nghĩa một số từ ngữ tiếng Việt
 Nghĩa của từ tiếng Việt rất đa dạng và phong phú khi dùng một số từ ngữ 
đứng trong một câu văn thì nghĩa của từ cũng hoàn toán khác nhau. Chính vì thế 
việc giúp cho học sinh hiểu được nghĩa của từ là rất quan trọng. Bởi nếu có hiểu 
được nghĩa của từ thì khi viết một số từ ngữ, câu văn mới đem lại cảm xúc cho 
người đọc người nghe hiểu được trọn vẹn ý của câu văn muốn nói về vấn đề gì. 
Còn nếu không hiểu được từ ngữ sẽ dẫn đến viết sai chính tả làm cho người đọc, 
người nghe sẽ không hiểu được ý trọn vẹn của câu văn. 
 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------9
 Người thực hiện : Nguyễn Thị Hoa – GV trường Tiểu học Y Ngông